Rezerwat przyrody "Prządki" – skalna baśń Podkarpacia

Zaledwie kilkanaście kilometrów od Krosna, na pograniczu malowniczych wsi Czarnorzeki i Korczyna, w sercu Pogórza Strzyżowsko-Dynowskiego, wznoszą się majestatyczne, owiane legendą skały Prządki. To jeden z najpiękniejszych i najbardziej fotogenicznych rezerwatów przyrody w Polsce – idealne miejsce na weekendowy wypad, rodzinny spacer lub romantyczną wyprawę.

Co to za miejsce?

Rezerwat Prządki im. prof. Henryka Świdzińskiego został utworzony w 1957 roku i zajmuje powierzchnię 13,63 ha. Obejmuje on spektakularne ostańce piaskowcowe – ogromne skały wyrzeźbione przez miliony lat działania wiatru, wody i mrozu. Te naturalne wieże, słupy i kolumny osiągają nawet 20 metrów wysokości, dominując nad okolicznym lasem jak niemi świadkowie pradawnych dziejów Karpat.

Legenda, która ożywia skały

Nazwa rezerwatu nie jest przypadkowa. Zgodnie z lokalną legendą, skały to zaklęte panny, które wbrew zakazowi przędły len w święto. Za karę zostały zamienione w kamień. Każda z większych skał ma swoje imię:

• Prządka-Matka – najwyższa i najbardziej rozpoznawalna formacja, strażniczka legendy,
• Prządka-Baba – masywna sylwetka przypominająca siedzącą kobietę,
• Herszt – skała przypominająca wodza bandy zbójeckiej,
• Zbój Madej – z charakterystyczną, złowieszczą sylwetką – podobno to tu odpoczywał sam legendarny rozbójnik.

Ciekawostka: W słoneczne dni cienie rzucane przez skały rzeczywiście przypominają ludzkie sylwetki – to niezwykłe zjawisko szczególnie działa na wyobraźnię dzieci i fotografów!

Dla miłośników przyrody

Choć to skały przyciągają wzrok, warto też spojrzeć pod nogi i nad głowę. W rezerwacie występują rzadkie gatunki roślin, m.in. podrzeń żebrowiec, oraz liczne ptaki – od drozdów po sokoły. W ciszy porannego lasu można usłyszeć śpiew strzyżyka lub dostrzec szybującego myszołowa. Występują tu również nietoperze i drobne ssaki, które chętnie kryją się w szczelinach skalnych.

Co można tu robić?

Rezerwat jest doskonale przygotowany dla turystów:

• Ścieżki spacerowe i punkty widokowe – pozwalają na bezpieczne i wygodne zwiedzanie,
• Idealne miejsce na zdjęcia – zarówno przyrodnicze, jak i artystyczne ujęcia z zachodem słońca,
• Bliskość ruin zamku Kamieniec w Odrzykoniu – związanego z „Zemstą” Aleksandra Fredry, który oparł swoją komedię na prawdziwym sporze właścicieli zamku,
• Rejon wspinaczkowy (dla doświadczonych wspinaczy – z ograniczeniami, poza sezonem lęgowym ptaków).

Jak dojechać?

Rezerwat Prządki leży tuż przy drodze wojewódzkiej nr 991 (Krosno–Strzyżów), co czyni go łatwo dostępnym samochodem, rowerem lub autobusem. Znajduje się tu parking oraz tablice informacyjne. W okolicy działają pensjonaty, gospodarstwa agroturystyczne i punkty gastronomiczne.

Dlaczego warto?

• Bo zobaczysz naturalne cuda, jakich nie ma nigdzie indziej w Polsce,
• Bo poznasz legendę żywą w kamieniu,
• Bo odpoczniesz w pięknych, mało zatłoczonych okolicznościach przyrody,
• Bo to idealne miejsce na aktywną turystykę, ale też spokojną kontemplację.

📌 Prządki to nie tylko skały – to opowieść o czasie, który zamienia historię w legendę, a przyrodę w arcydzieło.

Zapraszamy – przyjedź i sprawdź, co szepczą skały Podkarpacia!

Legenda o zbóju Madeju

Według jednej z legend, jeden z właścicieli zamku Kamieniec posiadający trzy piękne córki na wydaniu, często urządzał polowania w celu znalezienia dla nich odpowiednich mężów. Gdy w jednej z jego córek zakochał się młody rycerz, postanowiono wyprawić huczne wesele. Mężczyźni udali się na polowanie do otaczającego zamek boru, a panny zgodnie z tradycją zabrały się za przędzenie ślubnego prześcieradła. Kiedy mężczyźni długo nie wracali, zaniepokojona przyszła panna młoda wraz z siostrami konno udały się do lasu, gdzie dostrzegły ognisko. Jak się okazało zastały tam bandę zbójów, której dowodził owiany złą sławą Madej. Panny szybko rzuciły się do ucieczki, lecz zbójcy posiadali szybsze konie przez co dystans między nimi szybko się zmniejszał. Pannom na ratunek przyszedł czarownik, który przybył wraz z przyszłym panem młodym do zamku, zamienił młode prządki oraz zbójów w kamienie.

Legenda o matce

Inna, nieco mniej optymistyczna legenda również związana jest z dwoma prządkami – młodymi dziewczętami, które wkrótce miały wychodzić za mąż. Zgodnie z tradycją, musiały przed ślubem własnoręcznie uprząść nić na ślubne stroje. Ślub jednej z sióstr miał odbyć się w Wielki Poniedziałek. Siostry bardzo spieszyły się z pracą i przędły nić na ślubne suknie nawet kiedy nadeszła Wielkanoc. Zajęte pracą nie udały się na poranną rezurekcję do zamkowej kaplicy. Gdy dowiedziała się o tym ich matka, gniewnie zawołała: Obyście za karę skamieniały, przeklęte me córki! Obie dziewczęta w momencie zamieniły się w głazy a wraz z nimi matka, która nie potrafiła wychować ich w bożej bojaźni.

Legenda o wyścigu prządek

Jeszcze inna legenda mówi, że trzy dziewczęta na wydaniu z Korczyny zapałały uczuciem do jednego młodzieńca. Dziewczęta postanowiły rywalizować o niego, podejmując się wyzwania polegającego na jak najszybszym uprzędzeniu nici na suknię ślubną. Dziewczęta pracowały dzielnie i szybko, jednak gdy nadeszła niedziela, żadna z nich nie chciała przerywać swojej pracy. Dziewczęta nie chcąc gorszyć mieszkańców wsi, postanowiły ukryć się na znajdującej się nieopodal wsi górze i tam kontynuować swoje zmagania. Kiedy tylko do ich uszu dobiegł dźwięk dzwonu z kościoła w Korczynie, wszystkie trzy zamieniły się w głazy.