Szlak Frontu Wschodniego to tematyczna trasa turystyczna i edukacyjna, która powstała z myślą o upamiętnieniu działań wojennych na froncie wschodnim II wojny światowej – zwłaszcza tych, które miały miejsce na terenie południowo-wschodniej Polski, w rejonie Beskidu Niskiego i Pogórza Karpackiego.
📌 Główne informacje o Szlaku Frontu Wschodniego
- Cel szlaku:
- Upamiętnienie bitew, ofiar i wydarzeń wojennych z lat 1944–1945.
- Edukacja historyczna i promocja dziedzictwa regionu.
- Zachowanie materialnych śladów II wojny światowej (cmentarzy, wraków, umocnień, pomników).
- Przebieg:
- Szlak przebiega przez tereny województwa podkarpackiego (głównie okolice Dukli, Krosna, Sanoka, Rzeszowa, Jasła).
- Kluczowym odcinkiem jest rejon Przełęczy Dukielskiej i Doliny Śmierci, gdzie miała miejsce Operacja Dukielska.
- Prowadzi przez liczne wsie i miasteczka, gdzie można zobaczyć ślady walk, tablice pamiątkowe, cmentarze i ekspozycje militarne.
- Elementy szlaku:
- Cmentarze wojenne (żołnierzy radzieckich, niemieckich i słowackich).
- Pomniki i tablice pamiątkowe.
- Skansen militariów – m.in. wraki czołgów i dział w Dolinie Śmierci.
- Muzeum Historyczne w Dukli – z wystawami poświęconymi bitwie dukielskiej.
- Umocnienia i okopy – pozostałości po liniach frontu.
- Schrony bojowe (m.in. linia umocnień „Wotan”).
- Forma zwiedzania:
- Szlak dostępny pieszo, rowerem lub samochodem.
- Często oznakowany tablicami informacyjnymi w terenie.
- Możliwość zwiedzania z przewodnikiem (np. z Muzeum w Dukli).
🧭 Najciekawsze punkty na Szlaku
- Dolina Śmierci – największe skupisko wraków i miejsc pamięci.
- Cmentarz wojenny w Dukli – największy cmentarz żołnierzy radzieckich w Polsce.
- Wzgórze 534 – strategiczny punkt oporu, miejsce krwawych walk.
- Schrony w Barwinku – część niemieckich umocnień.
- Pomnik lotników alianckich w Krośnie – upamiętnia alianckie misje z pomocą dla powstańców słowackich.
📚 Znaczenie szlaku
- Edukacyjne: przypomina o brutalności wojny, ofiarach i losach żołnierzy i ludności cywilnej.
- Kulturowe: wspiera pamięć historyczną regionu.
- Turystyczne: rozwija lokalną turystykę i łączy przyrodę z historią.